Odznaczenie „Chroniąc Pamięć” nadawane jest corocznie w formie dyplomu Polakom zaangażowanym w zachowanie dziedzictwa polskich Żydów i dialog polsko-żydowski. Program „Chroniąc Pamięć” zainicjował w 1998 roku amerykański prawnik Michael H. Traison.

28 czerwca 2015 w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie odbędzie się kolejna, 18. ceremonia, podczas której uhonorowanych zostanie 8 osób oraz instytucji z całej Polski.

Laureaci nagrody:

Zygmunt A. Rolat

Nagroda specjalna dla Zygmunta A. Rolata za całokształt jego pracy i wkład w propagowanie wiedzy o historii Polskich Żydów.

Pan Zygmunt A. Rolat to jeden z głównych ambasadorów przywrócenia polskim Żydom należnego im miejsca w polskiej i światowej historii i aktywny działacz. Jest współprzewodniczącym Północnoamerykańskiego Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich, jednym z najważniejszych darczyńców tego muzeum. Hojnie wspiera także między innymi Yad Vashem, Museum of Jewish Heritage oraz Centrum Żydowskie w Oświęcimiu.

Zygmunt A. Rolat jest laureatem wielu nagród i odznaczeń, m.in. Mecenasa Sztuki, Mecenasa Kultury. W 2013 roku został także odznaczony przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

Twórcy filmu „Pokłosie”

Władysław Pasikowski – reżyser

Maciej Stuhr – odtwórca roli Józefa Kaliny

Ireneusz Czop – odtwórca roli Franciszka Kaliny

Dariusz Jabłoński – producent filmu

Nominacja dla twórców filmu “Pokłosie” w reżyserii Władysława Pasikowskiego (2012).  Film podejmuje wątek relacji polsko-żydowskich, nawiązując do bolesnych wydarzeń historycznych – pogromu Żydów w Jedwabnem.

Film, który – jak przyznaje sam reżyser – w swoim założeniu miał być „rachunkiem sumienia” współczesnych Polaków, jest osadzony w dzisiejszych realiach, dzięki czemu stawia nie tylko na uniwersalizm opowiedzianej historii, ale także ukazuje, że poruszany temat jest jak najbardziej bliski i namacalny.

I choć film wzbudził wiele emocji i kontrowersji, „Pokłosie” zostało docenione zarówno przez odbiorców jak i krytyków, zdobywając  wiele nagród, w tym statuetki Orła Jana Karskiego,  Złotego Lwa, Złotego Grona oraz nagrodę Prezesa Yad Vashem, Avnera Shaleva.

Strongmeni zaangażowani w Matzeva Projekt:

Jarosław Nowacki

Tomasz Kowal

Grzegorz Wiśniewski

Nominacja za udział w “Matzeva Projekt”, którego celem jest przywracanie pamięci o społeczności żydowskiej w Polsce, poprzez poszukiwanie rozproszonych macew z ponad 1200 cmentarzy. Podstawą „Matzeva Projekt” jest idea połączenia refleksji humanistycznej (historycznej, społecznej, etycznej) i możliwości związanych z nowoczesną nauką, wykorzystaniem najnowszych technologii i mediów.

„Matzeva Projekt” w niezwykły sposób łączy przeszłość z przyszłością, bowiem dzięki wysiłkom jego członków imiona, historia i tożsamość zmarłych zostają utrwalone i zachowane w pamięci następnych pokoleń.

Anna Jeziorna

Nominacja dla Anny Jeziornej za realizację projektu „Poetycki Warsztat Mordechaja Gebirtiga”, który ma na celu rewitalizację miejsca na ulicy Berka Joselewicza 5 w Krakowie, w którym żył poeta, a także za wieloletnią pracę na rzecz Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie.

Jak przyznaje Anna Jeziorna, jej głównym celem było stworzenie miejsca, w którym twórczość Gebirtiga będzie widzialna i słyszalna, miejsca, w którym możliwe będzie przywrócenie pamięci o ludziach, którzy kiedyś żyli wśród nas.

Dzięki projektowi „Poetycki Warsztat Mordechaja Gebirtiga” śpuścizna artystyczna barda z krakowskiego Kazimierza staje się dostępna dla szerokiego grona odbiorców.

Marianna i Stanisław Zybała

Nominacja dla śp. Stanisława Zybały i Marianny Zybały za wielki wkład w gromadzenie i propagowanie wiedzy o historii i kulturze Żydów z gminy Radecznica.

Od 1955 roku Stanisław Zybała zbierał materiały poświęcone dziejom ludności żydowskiej w swojej gminie. Dzięki pracy i poświęceniu Stanisława Zybały i jego małżonki, jesteśmy w stanie poznać losy miejscowych Żydów, ludzi, którzy współtworzyli historię Radecznicy, a także miejsca związane z Zagładą tamtejszej społeczności żydowskiej.

Stanisław Zybała był niekwestionowanym kronikarzem dziejów gminy, w której mieszkał. Założona i prowadzona przez niego „Kronika Gminy Radecznica” nie ma sobie równych pod względem objętości, ale przede wszystkim pod względem treści, dokumentów, zdjęć, szkiców topograficznych, które wykonywał sam autor z wielkim zresztą znawstwem i zrozumieniem.

Prof. dr hab. Sławomir Jacek Żurek

Nominacja dla profesora Sławomira Jacka Żurka za wielki wkład w propagowanie wiedzy o literaturze polsko-żydowskiej wśród młodzieży akademickiej.

Prof. Sławomir Żurek jest literaturoznawcą, kierownikiem Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz jedynej w Polsce Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej. Główne zainteresowania prof. Sławomira Żurka oscylują wokół zagadnień związanych nie tylko z literaturą polsko-żydowską, lecz także z teologią judaistyczną, teorią kultury oraz dialogiem chrześcijańsko-żydowskim.

Prof. dr hab. Jerzy Mizgalski

Nominacja dla profesora Jerzego Mizgalskiego za wielki wkład w propagowanie wiedzy o historii i kulturze częstochowskich Żydów.

Prof. Jerzy Mizgalski jest politologiem związanym z Akademią im. Jana Długosza w Częstochowie; ponadto jest przewodniczącym Rady Muzeum Częstochowskiego. Prof. Mizgalski specjalizuje się w tematach dotyczących społeczności żydowskiej Częstochowy. Swoim zainteresowaniom dał wyraz m.in. jako redaktor albumu „Żydzi częstochowianie. Współistnienie – Holocaust – Pamięć”,

Władze Miasta Radomska

Anna Milczanowska – Prezydent Radomska

Wioletta Pal – Zastępca Prezydent Radomska

Nominacja dla Prezydent oraz Zastępcy Prezydent Miasta Radomska, Anny Milczanowskiej i Wioletty Pal, za realizację Otwartego Muzeum Żydowskiego w Radomsku.

Projekt jest inicjatywą Rachel Kasselman, której ojciec pochodził właśnie z Radomska. Idea „Otwartego Muzeum” polegała na zamontowaniu na ulicach Radomska 50 kamiennych tablic, które przypominają o znajdujących się w tych miejscach obiektach sprzed II wojny światowej, związanych z historią i kulturą radomszczańskich Żydów: synagogach, domach modlitwy, szkołach, zakładach i budynkach mieszkalnych.