Modlitwa chrześcijan i Żydów przy pomniku w Birkenau upamiętniającym ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady, rozpoczęła oficjalne centralne obchody XVIII Dnia Judaizmu w Kościele katolickim, które w tym roku odbywają się na terenie diecezji bielsko-żywieckiej.

W modlitwach wspólnie uczestniczyli m.in. Michael Schudrich — naczelny rabin Polski, bp Roman Pindel — biskup bielsko-żywiecki, bp Mieczysław Cisło — przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem Rady ds. Dialogu Religijnego Konferencji Episkopatu Polski oraz bp Paweł Anweiller — biskup diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.

— To niezmiernie ważne i znamienne, że Dzień Judaizmu w Kościele katolickim rozpoczął się w tym roku, na kilka dni przed 70. rocznicą wyzwolenia Auschwitz, właśnie tutaj – między ruinami największych komór gazowych i krematoriów Trzeciej Rzeszy. Wobec tak ekstremalnego misterium iniquitatis, jaką była Szoa, ludzie ufni Bogu mogą jedynie trwać w empatii i wzajemnej modlitwie — powiedział dyrektor Muzeum dr Piotr M.A. Cywiński.

Wszystkich zgromadzonych powitał bp Roman Pindel: — W tym roku Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce ma miejsce w diecezji bielsko-Żywieckiej, na której terenie leży były niemiecki obóz zagłady Auschwitz-Birkenau. W tym roku obchodzimy 70-lecie jego wyzwolenia. Tragedia Szoa wstrząsnęła świata i doprowadziła do głębokiej refleksji i odnowy relacji chrześcijańsko-żydowskiej w wielu kościołach. Dlatego dziś zaczynamy nasze obchody tutaj, aby wspomnieć tych, którzy tu cierpieli i zginęli, aby za nich się modlić i aby prosić Boga o pokój — powiedział.

—  Dzisiejsze spotkanie to dobre połączenie naszej modlitwy związanej z Dniem Judaizmu ze zbliżającą się rocznicą wyzwolenia obozu, która zgromadzi w tym miejscu przedstawicieli świata, ludzi dobrej woli — powiedział bp Mieczysław Cisło.

Podczas spotkania odczytano fragmenty świadectw żydowskich świadków Auschwitz Primo Leviego oraz Załmena Lewentala. Przypomniano także słowa papieża Jana Pawła II na temat Szoa. Wspólnie modlono się słowami Psalmu 22: „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił? (…) Boże mój, wołam przez dzień, a nie odpowiadasz, [wołam] i nocą, a nie zaznaję pokoju”. Rabin Michel Schudrich odśpiewał również modlitwę „El Male Rachamim”.

— Stoimy w tej chwili w Birkenau, najgorszym miejscu w świecie. Nie ma drugiego takiego miejsca, gdzie zamordowano tak wiele osób. I w ten strasznie ważny dzień jesteśmy tutaj razem. To nie jest łatwe, nie jest miłe, ale jest to ważne. Dlatego jeżeli tutaj możemy modlić się razem, to być może możemy być i modlić się razem w każdym innym miejscu na świecie — podkreślił rabin Schudrich.

Przypomniano również tekst modlitwy Jana Pawła II z Dnia Przebaczenia Wielkiego Jubileuszu 2000 r.: „Boże naszych ojców, który wybrałeś Abrahama i jego potomstwo, aby Twoje imię zostało zaniesione narodom: bolejemy głęboko nad postępowaniem tych, którzy w ciągu dziejów przysporzyli cierpień tym Twoim synom, a prosząc Cię o przebaczenie pragniemy tworzyć trwałą więź prawdziwego braterstwa z ludem przymierza”.

Na zakończenie wszyscy zgromadzeni upamiętnili ofiary Auschwitz zapalając znicze przy pomniku w Birkenau.

Z okazji XVIII Dnia Judaizmu przygotowany został specjalny projekt edukacyjny „Przez wspólną historię — ku przyszłości”, którego twórcami są Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, Centrum Dialogu i Modlitwy oraz Diecezja Bielsko-Żywiecka.

Jego celem jest zaproponowanie nowej ścieżki zwiedzania miejsc pamięci w Oświęcimiu. Grupy gimnazjalne i ponadgimnazjalne, w oparciu o specjalnie przygotowany program, odwiedzą: Centrum Żydowskie oraz Synagogę Chewra Lomdej Misznajot, Miejsce Pamięci Auschwitz oraz Centrum Dialogu i Modlitwy.

— W ramach projektu opracowany został specjalny program zwiedzania byłego obozu Auschwitz. Z jednej strony, jak podczas każdej wizyty, uczniowie poznają najważniejsze informacje historyczne. Całość będzie jednakże uzupełniona o wybrane relacje byłych więźniów, które mówią one m.in. o życiu religijnym w obozie oraz znaczeniu wiary. Bardzo ważne jest to, aby młodzież – dzięki wykorzystaniu słów świadków — poznała wzajemne relacje chrześcijan i Żydów w Auschwitz — powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

Materiały edukacyjne przygotowane w ramach tego projektu otrzymają wszyscy katecheci oraz księża w Diecezji Bielsko-Żywieckiej. Będą one także rozesłane do wszystkich diecezji w Polsce, a także dostępne do pobrania w Internecie.

Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został ustanowiony przez Episkopat Polski w 1997 r. Jest on obchodzony w przeddzień rozpoczęcia Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, a więc 17 stycznia. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii.